Samsom in potentie gevaarlijke opponent Rutte

TNS NIPO-peiling: PvdA krijgt SP weer in vizier

 
ZIE OOK: Artikel in de Volkskrant 'Samsom kan gevaar worden voor Rutte'
 

Diederik Samsom kent een goede start als fractieleider van de PvdA. De PvdA klimt in anderhalve maand tijd van 17 naar 23 zetels, waarmee het gat met de SP (29 zetels) weer overbrugbaar is geworden. Ook de politicus Samsom begint met een rapportcijfer 6,5 bemoedigend. Potentiële PvdA-kiezers vinden het belangrijk én hebben er vertrouwen in dat Samsom zich tot een goede oppositieleider zal ontpoppen. Ze vinden het ook belangrijk dat Samsom mogelijkerwijs een goede premier zal zijn, maar op dit punt scoort hij nog relatief zwak. Dit alles blijkt uit onderzoek van TNS NIPO.

 

Terugval SP, opleving PvdA na vertrek Cohen en verkiezing Samsom

De SP stond in februari met 36 virtuele zetels nog een straatlengte voor op de linkse concurrentie, aangevoerd door de PvdA (17 zetels). Het aftreden van Job Cohen als fractievoorzitter van de PvdA, de daarop volgende strijd om zijn opvolging en de uiteindelijke benoeming van Diederik Samsom heeft de situatie op links doen veranderen. Plots heeft de PvdA (23 zetels) de SP (29 zetels) weer in het vizier.

Omdat de VVD met 33 zetels stabiel blijft, is deze partij opnieuw virtueel de grootste. Ook de PVV blijft stabiel (20 zetels), het CDA min of meer ook (15 zetels).[1]
 

---

1 | Winst PvdA, verlies SP, VVD weer grootste in peiling

	TK 2010	4 okt ’10	25 okt ‘10	22 nov  ’10	4 jan ‘11	28 feb ‘11	26 apr ‘11	13 sept ‘11	19 dec ‘11	10 jan ‘12	6 feb ‘12	20 mrt ‘12
VVD	31	31	33	38	36	36	31	28	32	28	32	33
PvdA	30	27	26	22	24	24	21	21	22	16	17	23
PVV	24	28	31	22	21	22	22	22	22	24	20	20
CDA	21	14	16	18	16	18	18	19	14	16	13	15
SP	15	15	14	15	15	16	19	20	24	26	36	29
D66	10	13	11	15	16	16	16	19	16	17	13	13
GL	10	11	11	12	14	9	12	9	7	10	7	6
CU	5	6	5	5	4	6	5	7	7	6	7	6
PvdD	2	2	1	2	2	1	3	2	1	2	1	2
SGP	2	3	2	1	2	2	3	2	3	3	3	2
50 Plus	-	-	-	-	-	-	-	1	2	2	1	1

 

De huidige (gedoog-)coalitie (samen virtueel 68 zetels) komt nog altijd ruimschoots te kort voor een meerderheid. Een links blok (SP, PvdA, GroenLinks) aangevuld met D66 zou nu op 71 zetels kunnen rekenen. Samen met ChristenUnie komt de ‘linkse’ oppositie op 77 zetels.

Samsom krijgt bonus van ‘frisse nieuwkomer’, concurreert nadrukkelijk met Rutte

Ruim de helft (58%) van de Nederlanders had voorafgaand aan dit onderzoek en de benoeming van Samsom al eens iets van hem gehoord, gelezen of gehoord. Een aanzienlijke minderheid (42%) kende Samsom nog niet voor 16 maart, hier ligt dus nog groeipotentie.
 

Aan degenen die Samsom al kenden is gevraagd of ze vinden dat hij ook de lijsttrekker en dus het gezicht van de PvdA bij de komende Kamerverkiezingen moet zijn. Samsom krijgt voorlopig meer dan het voordeel van de twijfel: 41% reageert bevestigend, 12% ontkennend en bijna de helft (47%) maakt dat niet uit.
 

Samsom krijgt vooral steun uit de links-liberale hoek: meest positief zijn de eigen PvdA-kiezers (72% zegt ‘ja’), gevolgd door de achterban van GroenLinks (66%) en D66 (58%). Opvallend is dat Samsom het bij kiezers die in juni 2010 op de SP stemden minder goed doet: slechts een derde (32%) vindt dat Samsom ook PvdA-lijsttrekker bij volgende verkiezingen zou moeten zijn, ruim de helft (54%) maakt dat niet uit.
 

---

2 | Vindt u dat Diederik Samsom ook de lijsttrekker en dus het gezicht van de PvdA moet zijn bij eventuele nieuwe verkiezingen?

Stemgedrag juni 2010	PvdA	GL	D66	SP	PVV	CDA	VVD		Gemiddeld
	%	%	%	%	%	%	%		%
Ja	72	66	58	32	30	30	28		41
Nee	11	12	15	13	13	17	15		12
Maakt niet uit	18	22	27	54	57	54	57		47

 

Nederlanders die aangeven dat Diederik Samsom (wiens naam door bijna iedereen fout wordt gespeld!) bij aankomende Kamerverkiezingen politiek leider (en dus lijsttrekker) moet zijn, tonen zich - ongeacht welke politieke kleur zij hebben - vrij eensgezind in hun oordeel. Samsom is ‘jong’, ‘fris’, ‘goedgebekt’, ‘bevlogen’ en ‘links van het midden’.Daarnaast verwachten velen dat hij de confrontatie met Rutte en/ of Wilders aan kan gaan: Een ander argument is dat de PvdA nu behoefte heeft aan consistentie en een gezicht dat langer meegaat dan Cohen, hoewel een enkeling stelt dat de aanstelling een tussenoplossing is (en dat niet Samsom, maar een echte bestuurder klaar moet staan om premier te worden – mocht het zo ver komen).
 
Nederlanders die het niet in Samsom zien zitten als toekomstig lijsttrekker van de PvdA, voeren doorgaans zijn activistische verleden en zijn (te) fanatieke stijl van politiek bedrijven als argument aan.
 
Het is voorlopig (?) nog even niet aan de orde, maar op de (open) vraag wie de PvdA-kandidaat voor de komende Kamerverkiezingen zou moeten zijn, zijn de antwoorden zeer divers. De achterban van de VVD, CDA en PVV stelt meestal dat dit hen niet aangaat, of men geeft cynische antwoorden (‘Cohen moet terugkomen, dat was prima!’, ‘Wouter Bos!’). Maar ook de achterban van D66, GroenLinks, SP en de PvdA zelf is weinig unaniem in haar oordeel. Velen stellen dat dit nog veel te ver weg is. Meest genoemd zijn Samsom, Plasterk en (in mindere mate) Asscher.
 

Al dan niet gesterkt door het voordeel van de twijfel dat een ‘fris’ gezicht meekrijgt: Samsom krijgt vooralsnog een 6,5 als rapportcijfer. Daarmee scoort hij zelfs net iets hoger dan Rutte (6,4)[2]. Een nuance is op zijn plaats: alleen de mensen die Rutte én Samsom kennen is om een oordeel gevraagd. Uiteraard is Rutte bij (vrijwel) iedereen – vriend en vijand - bekend, maar voor minder bekende politici zoals Samsom geldt dat zij doorgaans vooral bij sympathisanten bekend zijn.[3]

Het is opvallend dat Samsom gemiddeld gesproken (nog) weinig vijanden kent. Zoals eerder bleek: vooral in links-liberale kring is Samsom populair. De achterban van D66 (7,1) en GroenLinks (6,9) is net als de PvdA-achterban (7,4) positief over hem, dat geldt veel minder voor de achterban van de SP (6,1). Minstens zo opvallend: de achterban van de coalitiepartijen VVD, CDA en PVV geeft Samsom een voldoende.
 

Rutte heeft meer lovers en haters. Bij de achterban van de coalitiepartners scoort hij een (ruime) voldoende, bij de achterban van SP, PvdA en GroenLinks een (dikke) onvoldoende.
 

---

3 | Gemiddeld rapportcijfer Rutte en Samsom

Stemgedrag juni 2010	PvdA	GL	D66	SP	PVV	CDA	VVD		Gemiddeld
Oordeel Samsom	7,4	6,9	7,1	6,1	6,0	6,2	6,0		6,5
Oordeel Rutte	5,3	5,4	6,9	4,9	6,7	7,1	7,6		6,4

Samsom: goede oppositieleider, (nog) geen premier

Op veel terreinen kan Diederik Samsom wedijveren met premier Rutte – in de beeldvorming van de gemiddelde Nederlander, althans. Hij scoort duidelijker beter dan Rutte op de thema’s milieu, onderwijs, sociale zekerheid en armoedebestrijding, gezondheidszorg en wijkbeleid. Daarnaast wordt Samsom over het algemeen iets eerlijker en betrouwbaarder geacht, terwijl de kwaliteiten van Samsom als oppositieleider hoger worden ingeschat dan die van Rutte. In absolute zin scoort hij zelfs iets hoger op het thema economie en werkgelegenheid. Maar Rutte wordt op zijn beurt een tikkeltje sympathieker gevonden, en – essentieel natuurlijk: Rutte wordt als premier een stuk hoger beoordeeld (6,4) dan Samsom als potentieel premier (5,1).
 

---

4 | Oordeel Samsom en Rutte op verschillende thema’s/ eigenschappen

Stemgedrag juni 2010	Samsom	Rutte
Thema’s
Veiligheid en criminaliteit	6,3	6,2
Milieu	6,6	5,4
Onderwijs	6,5	5,4
Verkeer en vervoer	5,8	6,1
Economie en werkgelegenheid	6,2	6,0
Immigratie en integratie	5,8	5,7
Wijkbeleid	6,1	5,5
Sociale zekerheid en armoedebestrijding	6,6	5,2
Gezondheidszorg	6,5	5,3
Europese Unie	5,9	6,1
Eigenschappen
Leiderschap	6,5	6,6
Sympathiek	6,6	6,8
Bekwaam	6,7	6,7
Eerlijk	6,5	6,1
Betrouwbaar	6,4	6,1
Is/ zou een goede oppositieleider zijn	6,8	6,4
Is/ zou een goede premier zijn	5,1	6,4
Totaaloordeel	6,5	6,4

Sterkte/ zwakte analyse Samsom en Rutte

We hebben in een correlatieanalyse een relatie gelegd tussen hoe goed Samsom en Rutte scoren op deze thema’s en eigenschappen en wat het relatieve belang van deze eigenschappen en thema’s is voor de totaalscore van beide politici.
 

Zowel Diederik Samsom als Mark Rutte worden vooral op hun persoonlijkheidskenmerken afgerekend. De thema’s – de inhoud dus – hebben geen grote invloed op het totaaloordeel dat men over Samsom en Rutte velt.
 

Samsom doet het goed in de beeldvorming op typische linkse en groene thema’s (zorg, onderwijs, sociale zekerheid en armoedebestrijding, milieu). Milieu staat bovenaan Samsom’s scorelijstje, maar dit heeft nauwelijks impact op zijn totaaloordeel. Ook zijn relatief hoge score’s op sociale zekerheid en onderwijs lijken (nog) weinig bij te dragen aan zijn aantrekkelijkheid. Op het thema economie en werkgelegenheid Samsom relatief goed, en in absolute zin zelfs iets beter dan Rutte. Samsom scoort op één zeer belangrijk aspect minder goed: ‘zou een goede premier zijn’. Samsom heeft op dit punt dus nog veel werk te verzetten.
 

Ook voor Mark Rutte geldt dat vooral de eigenschappen als politicus van belang zijn voor het totaaloordeel. Op al deze eigenschappen scoort hij bovengemiddeld goed. Vooral zijn hoge score op het aspect ‘is een goede premier’ bepaalt voor een belangrijk deel zijn aantrekkelijkheid, zeg maar de premierbonus.
 

Relatief slecht doet Rutte het op de thema’s gezondheidszorg en sociale zekerheid en armoedebestrijding. Vooral het relatief lage oordeel over de combinatie Rutte & gezondheidszorg heeft een vrij grote impact op zijn totaaloordeel. Dit kan een achilleshiel gaan vormen voor Rutte. Hetzelfde geldt voor economie en werkgelegenheid – toch een stokpaardje van de VVD – hier scoort Rutte een bescheiden zesje, terwijl de impact van dit thema op zijn totaaloordeel relatief groot is.

 

Bij verspreiding of publicatie de bron TNS NIPO gebruiken. Voor meer informatie:
 

TNS NIPO

t. 020 522 5924

e. peter.kanne@tns-nipo.com

 

Tim de Beer

TNS NIPO

t. 020 522 53 99

e. tim.de.beer@tns-nipo.com

 

 

Onderzoeksverantwoording

Onderzoeksnummer: D0542. Onderzoeksmethode: TNS NIPObase CAWI.

Aantal respondenten: aan het onderzoek werkten 1.013 Nederlanders (18+) mee.

 

Veldwerkperiode: 16 t/m 19 maart 2012

De steekproef is getrokken op basis van de ideaalcijfers voor geslacht, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte, regio, sociale klasse en politiek stemgedrag bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 9 juni 2010. De resultaten zijn herwogen op geslacht, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte, sociale klasse en politiek stemgedrag bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 9 juni 2010 en regio.

  

We benadrukken dat we in deze zetelpeiling met steekproefmarges te maken hebben.

Voor de grootste partij (de VVD, met 21,8%) is dat 2,6%. Dit komt overeen met drie a vier zetels meer of minder. De SP (18,9%) kan ook drie a vier zetels meer of minder hebben dan wij in deze peiling rapporteren, waarmee er dus een theoretische kans bestaat dat de SP een groter aantal zetels zou behalen dan de VVD.