Ook in 2011 blijkt de steun voor de monarchie groot. Op de vraag
‘Moet Nederland een koninkrijk blijven, of een republiek
worden?’ kiest een grote meerderheid van de Nederlanders voor
behoud van de monarchie. Ook de rol van het staatshoofd staat nauwelijks
ter discussie. Tweederde vindt de macht waarover het staatshoofd
beschikt ‘precies goed’. Wel geeft een meerderheid van de
Nederlanders nu aan dat de troonoverdracht binnen nu en twee jaar zou
moeten plaatshebben.
Als Nederlanders moeten kiezen tussen behoud van de monarchie of een
republiek, dan houdt de overgrote meerderheid (87%) vast aan de
monarchie. Aan het begin van deze eeuw zagen we een daling in de steun
voor de monarchie, maar dit stabiliseerde na 2003. De afgelopen acht
jaar blijft het percentage mensen dat de monarchie steunt stabiel tussen
de 85 procent en 87 procent.
1 | |
Nederland is een koninkrijk met de Koningin als staatshoofd. Sommige andere West-Europese landen zijn republieken met een president als staatshoofd. Wat is volgens u het beste voor ons land: dat Nederland een koninkrijk blijft of dat Nederland een republiek wordt? |
Op respons1 |
'64 |
'69 |
'76 |
'80 |
'95 |
'96 |
'99 |
'00 |
'03 |
'04 |
'05 |
'07 |
'08 |
'09 |
'11 |
|
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
% |
Monarchie |
91 |
89 |
93 |
88 |
93 |
95 |
91 |
90 |
81 |
86 |
86 |
87 |
85 |
87 |
87 |
Republiek |
9 |
11 |
7 |
12 |
7 |
5 |
9 |
10 |
19 |
14 |
14 |
13 |
15 |
13 |
13 |
Meerderheid tevreden over macht vorst(in)
Ook in 2011 geeft twee derde van de Nederlanders (65%) aan dat de macht
van de koning(in) precies goed is. Een op de twintig Nederlanders (5%)
vindt dat de Koning(in) meer macht moet krijgen. Dit aandeel is lager
dan in 2009 (8%). Drie op de tien Nederlanders (30%) vinden dat het
staatshoofd geen wettelijke invloed moet hebben. Dit is een lichte
stijging ten opzichte van 2009 (27%) en ligt nagenoeg gelijk aan 2000
(29%).
Nederlanders: moment van troonsoverdracht nadert
Drie op de tien Nederlanders (30%) geven aan dat de Koningin in 2013 zou
moeten aftreden. Dat is het moment dat de Koningin 75 jaar wordt.
Daarnaast geeft een zesde deel (16%) aan dat ze dit jaar nog moet
aftreden en nog eens een zesde (16%) zegt dat ze volgend jaar moet
aftreden. Dit betekent dat de Koningin volgens zes op de tien
Nederlanders (62%) binnen nu en drie jaar zou moeten aftreden. Het zo
laat mogelijk aftreden wordt ondersteund door 13 procent van de
Nederlanders.
Minder interesse voor vrijmarkt/braderie
De meestgenoemde activiteiten tijdens Koninginnedag zijn ‘het
bezoeken van de vrijmarkt’ (33%), ‘in eigen woonplaats
Koninginnedag vieren’ (32%) en ‘kijken naar verslag bezoek
Koningin op TV’ (29%).
Het aantal Nederlanders dat van plan is de vrijmarkt te bezoeken is
aanzienlijk gedaald ten opzichte van twee jaar geleden, toen nog 39
procent aangaf dit voornemen te hebben. De tanende interesse wordt
bevestigd doordat één op de vijf Nederlanders (19%)
aangeeft niets te doen aan Koninginnedag; in 2009 was dat nog maar 15
procent.
Reden van viering Koninginnedag bij veel Nederlanders bekend
De overgrote meerderheid van de Nederlanders (86%) weet wat er met
Koninginnedag wordt gevierd, namelijk de verjaardag van Juliana. Zeven
procent denkt dat Wilhelmina op die dag jarig was. Vijf procent meent
dat 30 april gaat over ‘de relatie tussen het koningshuis en de
Nederlanders in het algemeen’. Tot slot geeft één
procent aan dat het de verjaardag van Beatrix is.
1 Alleen de respondenten die hier een
antwoord konden geven zijn in deze tabel meegenomen. De ‘weet niet/
geen mening’-categorie (april 2003: 7%, 2004: 13%, 2005: 10%, april
2007: 11%, november 2007: 8%, april 2008: 9%, april 2009: 10%, april
2011: 9%) is buiten beschouwing gelaten.
2 Alleen de respondenten die hier een antwoord
konden geven zijn in deze tabel meegenomen. De ‘weet niet/ geen
mening’-categorie (2009: 7%, 2011: 6%) is buiten beschouwing
gelaten.
G1571 | TNS NIPObase CAWI | Het veldwerk vond plaats van 21 t/m 25
april 2011. Daarbij werden in totaal 829 personen van 18 jaar en
ouder ondervraagd (n=829).
De steekproef is getrokken op basis van de ideaalcijfers voor geslacht,
leeftijd, opleiding, gezinsgrootte, regio en politiek stemgedrag (TK
2010).
De resultaten zijn herwogen op geslacht, leeftijd, opleiding,
gezinsgrootte, regio en politiek stemgedrag (TK 2010).
Bij publicatie of verspreiding de bron TNS NIPO vermelden. Voor
eventuele vragen kunt u contact opnemen met Tim de Beer (tel: 020 522 5399) of
Erhan Toz (tel: 020 522 5596).